สวัสดีครับ ชาวพันทิป
ผมเขียนไม่เก่งนะครับ ภาษาอาจไม่ลื่นเท่าไหร่ ยังไงแนะนำกันด้วยนะครับ
ผมเคยมีคำถามในหัวตลอดเวลา ที่ได้ยินข่าวการมีปัญหากระทบกระทั่งกันกับประเทศเพื่อนบ้าน
เวลานักข่าวรายงานว่ามีการยิงกันที่ปราสาท นครวัด นครธม แล้วก็ปราสาทตาเหมือนธม ตลอดเวลาผมเข้าใจว่าปราสาทสด๊กก๊อกธม กับปราสาทตาเหมือนธม คือสถานที่เดียวกันด้วยความที่ไม่ได้สนใจฟังและคำลงท้ายคือ ธม เหมือนกัน
เขารายงานข่าวว่า เป็นปราสาทหิน ผมมีคำถามในหัวทันทีเลยครับว่า ปราสาทหิน
"ปราสาทหินแล้วโครงสร้างเป็นหินหมดเลยเหรอ"
"แล้วหลังคาเป็นหินด้วยหรือเปล่าหรือเป็นแค่โครง"
มีคำถามตลอดเวลา จนมาวันนี้ผมมีธุระมาทำงานที่สระแก้วพอดี เห็นป้าย ปราสาทสด๊กก็อกธม ก็เลยคิดเอาละได้เวลาพิสูจน์ละว่าปราสาทจะมีรูปร่างหน้าตายังไง หน้าตาแบบไหน (ทั้งชีวิตไม่เคยเที่ยวปราสาทหินสักครั้ง)
ประวัติ
มีการค้นพบศิลาจารึก 2 หลัก จารึกด้วยอักษรขอมโบราณ เป็นหลักฐานสำคัญที่บ่งบอกถึงอายุการสร้างปราสาทสด๊กก๊อกธมแห่งนี้ ตลอดจนบอกถึง วัตถุประสงค์ของการสร้างจารึกหลักที่ 2 ว่าพระเจ้าอุทัยทิตยวรมันที่ 2 ได้ปฏิสังขรณ์ปราสาทแห่งนี้เมื่อปี พ.ศ.1595 และกษัตริย์แห่งอาณาจักรขอม เป็นผู้อุปถัมภ์คุ้มครองศาสนา โดยมีพราหมณ์ปุโรหิตเป็นผู้นำศาสนา ให้คำปรึกษาแนะนำ และเป็นสื่อกลางระหว่างเทพเจ้าและกษัตริย์รวมทั้งประวัติ สายสกุลพราหมณ์ผู้ประกอบพิธีเทวราชา การปฏิบัติพระเทวราชและรูปเคารพ การสร้างหมู่บ้าน การบุญต่างๆ ในศาสนา เป็นต้น ปัจจุบันจารึกทั้ง 2 ถูกเก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร
แผนผังปราสาท
ปราสาทก่อด้วยหินทรายและศิลาแลงตามลักษณธศิลปะเขมรแบบคลัง-บาปวนในช่วงพุทธศวรรษที่ 15-16 ผังปราสาทด้านนอกเป็นกำแพงแก้ว ก่อด้วยศิลาแดง ยาวราว 127เมตร มีทางเข้าหลักคือโคปุระหรือซุ้มประตูด้านทิศตะวันออกสร้าง ด้วยหินทรายผ่านโคปุระเข้ามาจะพบคูน้ำ รูปตัวยู ล้อมปราสาท กว้างราว 20 เมตร ถัดเข้าไปเป็นระเบียงคดล้อมรอบตัวปราสาท ยาวราว42.5 เมตร มีโคปุระอยู่กึ่งกลางกำแพง ระเบียงคดทั้งสี่ด้านพื้นที่ ตั้งตัวปราสาทมีปรางค์ประธานอยู่บรเวณกลาง ด้านหน้าปรางค์ประธานบริเวณมุมระเบียงคดเป็นที่ตั้งของบรรณาลัยสองหลัง สันนิษฐานว่าเป็นที่เก็บตำรา คัมภีร์ปราสาทนี้หันหน้าไปทางทิศตะวันออกเช่นเดียวกับปราสาทขอมอื่นๆ ด้วยความเชื่อของขอมที่ว่า ทิศตะวันออกเป็นทิศแห่งพลังแสงสว่าง และสิริมงคล ส่วนทิศตะวันตกเป็นทิศแห่งความตาย นอกจากนี้ผังปราสาทยังแสดงให้เห็นถึงความเชื่อเรื่องจักรวาลของศาสนาฮินดู โดยมีเขาพระสุเมรุ อยู่กึ่งกลางล้อมด้วยห่วงน้ำมหึมา เมื่อเดินเข้าโคปุระด้านทิศตะวันออกของกำแพงแก้ว ผ่านคูน้ำและระเบียงคดเข้าไป ก็เท่ากับเราได้เข้าสู่ใจกลาง จักรวาล ปรางค์ประธานเปรียบเสมือนเขาพระสุเมรุ ล้อมรอบด้วยเสาเป็นปริมณฑลบ่งบอกว่าเป็น เขตศักดิ์สิทธิ์สูงสุด ภายในปรางค์ประธานเดิมเป็นที่ ประดิษฐานศิวลึงค์อันเป็นรูปเคารพแทนองค์ปพระศิวะ หนึ่งในเทพสูงสุดสามองค์ของฮินดู บ่งบอกว่าปราสาทแห่งนี้เป็นศาสนสถานของศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกายซึ่งนับถือพระศิวะเป็นใหญ่ ปัจจุบันเหลือแต่เพียงฐานโยนีเท่านั้น
ผมเริ่มจากขับรถลุยเดี่ยวจาก ชลบุรี สู่อำเภอวัฒนานคร
วิ่งไปตามเส้น สาย 304 เลยครับ
ถนนดีครับวิ่งสบายอาจมีติดบ้างแถวฉะเชิงเทรา
วิวสวยครับ ขับไปชิมวิวไปชิลดีครับ
ไปกันต่อครับอึ๊ปๆ ไปทางวัฒนานคร
เป็นไงละ วิวต่างจังหวัด
เราก็ขับรถมาเรื่อยๆครับ จุดมุ่งหมายของราคืออำเภอโคกสูง
ว้าวเป็นเจ้าของคันนี้ได้ต้องมีปั๊มเป็นของตัวเองนะ (ล้อเล่นน้า)
และแล้วเราก็มาถึงแล้ว ปราสาทสด๊กก๊กอกธม30396 ฝนเริมตกนิดๆ แสงมีไม่เท่าไรวันนี้ลุ้นอย่าให้ฝนตกอย่างเดียวครับ
วันนี้น่าจะโชคดีนะครับ ฝนตกไปแล้วแฉะๆบ้างกำลังเย็น
แผนผังแนวปราสาท ครับ
นี้เป็นครั้งแรกที่ผมได้เห็นปราสาทหินครับนี้ครับสิ่งที่ผมเจอ ผมว่าผมเจอความยิ่งใหญ่ เจอสุดยอดสถาปัตยกรรม
เจอสิ่งที่เรียกว่าเป็นสิ่งที่ไม่สมควรศูนย์หายไปจากโลกใบนี้เลย
เสาทางเดินเราจะเห็นการบูรณโดยการนำหินใหม่มาทำโดยจะใช้หินชนิดเดียวกันมาทำ การบูรณะแบบนี้เรียกว่า “อนัสติโลซิส (anastylosis)”คือ คือ รื้อของเดิมลงมาโดยทำรหัสไว้ จากนั้นทำฐานใหม่ให้แข็งแรง แล้วนำชิ้นส่วนที่รื้อรวมทั้งที่พังลงมากลับไปก่อใหม่ที่เดิม โดยใช้วิธีการสมัยใหม่ช่วย
ปราสาทหลังจากการบูรณะสวยและดูขลังมาก
รูปเราจะเห็นได้ชัดมากว่าเป็นการนำหินใหม่แล้วฐานเก่ามาประกบกันแต่สีจะเปลี่ยนให้เท่ากันต้องใช้เวลาอีก
ด้านหน้าของตัวปราสาท คิดไม่ออกเลยว่าแถวนิอดีตจะมีความเจริญขนาดไหนกัน
หน้าบันปราสาท มีการบูรณใหม่โดยของใหม่จะไม่มีการแกะสลักลายแจกกันเห็นชัดๆเลย
นี้คือตัวปราสาทชั้นใน บรรยากาศรมรื่นมากครับ คนน้อยมากเดินดูเพลินๆได้สบายใจเลยครับ
ภาพนี้ตอบคำถามผม ได้ทันทีครับ
บรรณาลัย ซ้ายขวา
ประสาทประธาน ที่ประดิษฐษฯศิวลึง
ด้านบนของปราสาทประธาน
กองหินด้านนอกจะเป็นหินที่ทางกรมศิลป์ไม่สามารถละบุตำแหล่งของหินได้จึงนำไปไว้ข่างนอกครับ
พิมพ์เขียวของปราสาท
ก่อนกลับแอบชอบและหลงไหลเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของปราสาทเริ่มซื้อหนังสือมาอ่านอีก 1 เล่ม ครับ
เดินทางกลับบ้านได้
ขอบคุณครับ มีอะไรติชมบอกกันได้ครับ ทริปหน้าว่าจไปปราสาทหินพนมรุ้ง ขอคำนำนำด้วยนะครับ
BY : KritPacker
AuKrit Manpak
วันพฤหัสที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2561 เวลา 15.55 น.